قال الصادق (ع):‏ مَنْ‏ تَعَلَّمَ‏ الْعِلْمَ‏ وَ عَمِلَ‏ بِهِ‏ وَ عَلَّمَ لِلَّهِ دُعِيَ فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ عَظِيماً فَقِيلَ تَعَلَّمَ لِلَّهِ وَ عَمِلَ لِلَّهِ وَ عَلَّمَ لِلَّهِ. کافی ج1، ص36، ح1.

امام صادق (ع) فرمود: هر كه دانش آموزد و به كار بندد و آن را براى خداى تعالى تعليم دهد در ملكوت آسمانها بزرگش خوانند و گويند براى خدا ياد گرفت، براى خدا عمل كرد، براى خدا تعليم داد.

این نوشتار شرح حال کوتاهی از زندگی و تلاش خستگی ناپذیر کسی است که همچون اجداد و نیاکان طاهرینش با بضاعت، امکان و توان خود رسالت هدایت و ارشاد مردم را به دوش کشیده و بدون هیچ چشم داشت و مزدی به دانش آموزی و راهنمایی دینی مردم منطقه همت گمارد. ارزش کار او زمانی بیشتر معلوم می شود که بدانیم در عصر قاجار و حتی دوره پهلوی اول جامعه ایرانی از نظر سطح سواد و بهداشت و دسترسی به راه های ارتباطی تا چه اندازه عقب بوده است تا جایی که تحصیل دانش غالباً مخصوص طبقه دارا و متمکن، آنهم در مرکز و برخی شهرهای بزرگ بوده و شهرهای متوسط و کوچک به شدت از فقر علمی و بهداشتی رنج می بردند و روستاها و نقاط دور اساساً بیگانه و بی بهره بودند. حاج سید خدارحم موسوی شاهرخی فرزند سید شمس الله (سید شنبه) از سادات موسوی آهو قلندری - سادات موسوی آهو قلندری شامل تیره های شاهرخ وند، خلفوند، شهنشاهی وند، ندروند، قاسم وند، مرتضی وند، طاهر وند و سادات بهرام می باشند. مقبره جد اعلای آنها سید علی نواده امام موسی کاظم (ع) در منطقه دره سید طایی بالاگریوه زیارت گاه خاص و عام است - است که نسب شریفش با 26 واسطه به امام همام موسی بن جعفر (ع) می رسد و در 1304ق - 1265 ه.ش-  از پدر و مادری مذهبی به دنیا آمد. مادر ایشان سیده خیرالنساء دختر امام جماعت یکی از مساجد منطقه سیلاخور بروجرد بوده و مادربزرگ سید (مادر خیر النساء) از طایفه محترم جودکی بوده است.

سید بیشتر عمر شریف خود را در توابع شهرهای خرم آباد و پلدختر یعنی منطقه «میشوند، تخت چان» و کوگان که چند ساعت با شهرستان خرم آباد فاصله دارند گذراند و بین این دو جا ییلاق و قشلاق می کرد. مانند دیگر مردمان دیارش زندگی می کرد و روزی خانواده اش را از راه کشاورزی و دامپروری تأمین می کرد. پدران، عموها و عموزادگان او از سادات با کرامت و با فضیلت منطقه بودند و در میان مردم از جلالت، مرتبت و اعتماد برخوردار و محل رجوع و رتق و فتق امور بودند.

با توجه به عمر طولانی که داشتند عصر ناصرالدین شاه، مظفر الدین شاه، شاه احمد و دوران پهلوی و بالاخره نهضت عظیم امام خمینی (ره) را درک نموده و نهایت در سال 1358/12/17 ه. ش. در شهر خرم آباد دار فانی را وداع گفت و در جوار رحمت حق آرمید.

خواندن و نوشتن را از عموی بزرگوار خود مرحوم سید محمد جعفر آموخت و مرحوم پدرشان بسیار علاقه مند بودند که سید خدارحم و برادرانش را در نوجوانی برای تحصیل علوم دینی رهسپار نجف اشرف نماید که متأسفانه این أمر با مرگ زود هنگام او هرگز محقق نشد.

سید خدارحم از هوش، ذکاوت و خط زیبایی  برخوردار بود و اندوخته خوبی از قرآن، روایات و احکام دینی در سینه داشت و این اندوخته ارزشمند را سخاوتمندانه و با اشتیاق وصف ناپذیر در اختیار دیگران گذارد و از هر فرصتی برای با سواد کردن و آموزش نماز، قرآن و احکام بهره جست.

گاهی به صورت گروهی و گاهی به انفرادی آموزش می دادند و این تعلیم گرچه بیشتر شامل نوجوان ها می شد ولی جوانان و بزرگان عزیز را نیز در بر می گرفت به ویژه آنکه ایشان در عین تقید به مسائل دینی ارتباط تنگانگ و صمیمانه ای با بزرگان میر و جودکی و حتی بیرانوند داشته اند. سید همچون نیاکان خود و سادات منطقه هیأت و ظاهر روحانی داشتند یعنی عبا، عمامه و ردا به تن داشتند و عملاً در نبود مسجد، روحانی و مدرسه خلأ آنها را پر می کرد و در واقع مستقیم و غیر مستقیم به تعلیم و تهذیب قوم می پرداختند.

آموزش خط و قرآن بیشتر در اوقات فراغت بچه ها و جوانان انجام می گرفت آنهم در نبود امکانات مورد نیاز. یک تخته کوچک که با هر نوشتن بایستی شسته و تمییز می شد، دوده پشت دیگ غذا که حکم مرکب را داشت و قلم نی که با آن می نوشتند، اینها ابزار آموزش در مکتب غیر رسمی سید بود که البته بعدها کاغذ نه چندان مناسب هم به آن اضافه شد. کتابچه عم جزء که شامل سوره های کوچک قرآن بود منبع آموزش اولیه بود. روان خوانی اولیه قرآن با آن انجام می شد. سید به دلیل نوع زندگی روستایی و ارتباط زیاد و تنگاتنگ مردم با هم از این فرصت برای ارشاد آنها استفاده می کرد. در گعده (دور هم نشستن) و محافل که شکل می گرفت علاوه بر طرح مسائل دینی، اشعار شاهنامه فردوسی و شعرای دیگر خوانده می شد و داستانهای نبردهای أمیرالمؤمنین علی (ع) از کتابهایی مثل «حمله حیدری» یکی از مشهورترین حماسه سروده های مصنوع ادبیات پارسی اثر باذل مشهدی (درگذشته ۱۱۲۳ قمری در دهلی) باز گو می شد. سید به دلیل معلومات متنوعی که داشت در موضوعات گوناگون پاسخگوی نیازهای مردم بود از مباحث اعتقادی، تا احکام مورد نیاز مردم و مسائل مربوط به ازدواج جوانان.

روحش شاد و یادش گرامی باد.